در دنیای هنر، نامهای معدودی وجود دارند که به تنهایی تداعیگر کیفیت، تاریخ و اعتبار باشند. «فابر کاستل» (Faber-Castell) بدون شک یکی از درخشانترینِ این نامهاست. برای بسیاری از هنرمندان، از مبتدی تا حرفهای، جعبه سبز تیره مداد رنگیهای سری «پلیکروموس» (Polychromos) این برند، یک رؤیا و یک هدف نهایی است. در میان تمام محصولات این سری، ست کامل ۱۲۰ رنگ آن، مانند یک صندوقچه گنجینه، هر هنرمندی را وسوسه میکند.
اما آیا این ست گرانقیمت واقعاً ارزش سرمایهگذاری را دارد؟ آیا کیفیت آن تفاوت چشمگیری با سایر برندها ایجاد میکند؟ این نقد و بررسی حرفهای به تمام سوالات شما پاسخ خواهد داد. ما به اعماق این جعبه جادویی سفر میکنیم، ویژگیهای فنی آن را زیر ذرهبین قرار میدهیم، آن را در عمل تست میکنیم و در نهایت به شما میگوییم که آیا این ست ۱۲۰ رنگ، همان چیزی است که برای خلق شاهکارهای هنری خود به آن نیاز دارید یا خیر.
تاریخچهای مختصر از یک غول هنری: فابر کاستل
برای درک ارزش پلیکروموس، باید ابتدا با اصالت سازندهاش آشنا شویم. فابر کاستل یک شرکت آلمانی است که از سال ۱۷۶۱ میلادی، یعنی بیش از ۲۶۰ سال پیش، در حال تولید نوشتافزار و لوازم هنری است. این قدمت به معنای قرنها تجربه، نوآوری و تعهد به کیفیت است. سری پلیکروموس که در سال ۱۹۰۸ برای اولین بار به بازار عرضه شد، حاصل همین تجربه و دانش عمیق است و از همان ابتدا به عنوان یک استاندارد طلایی برای هنرمندان حرفهای شناخته شد.
ویژگیهای کلیدی مدادهای پلیکروموس: چه چیزی آنها را خاص میکند؟
جادوی این مدادها در جزئیات فنی و مواد اولیه بینظیرشان نهفته است. بیایید نگاهی دقیقتر به ویژگیهای اصلی آنها بیندازیم:
- مغزی روغنی (Oil-Based): برخلاف بسیاری از مداد رنگیهای دیگر که بر پایه موم (Wax-Based) ساخته شدهاند، مغزی پلیکروموس بر پایه روغن است. این ویژگی کلیدی چندین مزیت بزرگ به همراه دارد:
- عدم ایجاد شکوفه چربی (Wax Bloom): مدادهای مومی پس از مدتی یک لایه سفید و مهآلود روی سطح کار ایجاد میکنند که به آن «شکوفه چربی» میگویند. در پلیکروموس به لطف پایه روغنی، این مشکل هرگز رخ نمیدهد و شفافیت و درخشش رنگها برای همیشه باقی میماند.
- قابلیت لایهگذاری بینظیر: شما میتوانید لایههای متعددی از رنگ را بدون اینکه سطح کاغذ پر یا چرب شود، روی هم بیاورید و به عمق و پیچیدگی رنگی فوقالعادهای دست پیدا کنید.
- کیفیت بالای رنگدانه (Pigment): فابر کاستل از خالصترین و باکیفیتترین رنگدانهها در مغزی این مدادها استفاده میکند. این به معنای رنگهایی زنده، درخشان و بسیار غلیظ است. شما با کمترین فشار، بیشترین پوشش رنگی را دریافت میکنید.
- مقاومت بسیار بالا در برابر نور (Lightfastness): این یکی از مهمترین ویژگیها برای یک هنرمند حرفهای است. مقاومت در برابر نور یعنی اثر هنری شما در گذر زمان و در برابر تابش نور، رنگپریده و کدر نمیشود. فابر کاستل مقاومت نوری هر رنگ را با یک سیستم ستارهای مشخص روی بدنه مداد چاپ کرده است (سه ستاره به معنای بالاترین مقاومت است) که بیش از ۹۰٪ رنگهای ست ۱۲۰ عددی، بالاترین مقاومت را دارند.
- نوک مقاوم در برابر شکستن (SV Bonding): به لطف فرآیند انحصاری اتصال مغزی به چوب (SV Bonding)، نوک این مدادها به شدت در برابر شکستن مقاوم است، چه در هنگام تراشیدن و چه در هنگام کار و فشار دست.
- ضد آب و ضد لک: پس از نشستن رنگ روی کاغذ، در برابر آب و لک شدن مقاوم میشود و به شما اجازه میدهد از تکنیکهای دیگر مانند آبرنگ در کنار آن استفاده کنید.
تست عملی: پلیکروموس روی کاغذ
حالا بیایید از تئوری فاصله بگیریم و ببینیم این مدادها در عمل چگونهاند.
- ترکیب رنگ (Blending): به لطف مغزی روغنی، رنگها به نرمی کره با یکدیگر ترکیب میشوند. شما میتوانید با استفاده از خود مدادها یا یک محوکن، گذارهای رنگی (Gradients) بسیار نرم و یکدستی ایجاد کنید.
- جزئیات دقیق: نوک این مدادها را میتوان به خوبی تیز کرد و برای کشیدن ریزترین جزئیات مانند مو، مژه یا بافتهای پارچه از آنها استفاده نمود بدون آنکه نوک به سرعت نرم و پهن شود.
- پوششدهی: پوشش رنگی این مدادها حتی روی کاغذهای تیره نیز بسیار خوب است. رنگها زنده و نافذ هستند و سطح را به خوبی میپوشانند.
ست ۱۲۰ رنگ برای چه کسانی مناسب است؟
فقط اگر عضو دستههای زیر هستید خرید این ست برای شما به صرفه و منطقی خواهد بود:
- هنرمندان حرفهای: اگر شما یک هنرمند حرفهای هستید که آثارتان را میفروشید یا به نمایش میگذارید، مقاومت نوری و کیفیت بالای پلیکروموس برای شما یک ضرورت است.
- هنرجویان جدی: اگر دوران مبتدی را پشت سر گذاشتهاید و میخواهید سطح کار خود را به شکل چشمگیری ارتقا دهید، این ست یک سرمایهگذاری فوقالعاده برای آینده هنری شماست.
- طراحان و تصویرگران: به دلیل قابلیت ایجاد جزئیات دقیق و رنگهای زنده، این ست برای طراحان لباس، معماران و تصویرگران بسیار ایدهآل است.
این ست برای چه کسانی شاید مناسب نباشد؟ اگر کاملاً مبتدی هستید و صرفاً قصد تجربه و سرگرمی دارید، شاید بهتر باشد با یک ست ۲۴ یا ۳۶ رنگ از همین سری یا یک برند اقتصادیتر شروع کنید تا هزینه کمتری بپردازید.
اهمیت کاغذ در کار با این مدادها
یک مداد رنگی حرفهای، تنها نیمی از معادله است؛ نیم دیگر آن، کاغذی است که روی آن کار میکنید. برای اینکه تمام پتانسیل مدادهای پلیکروموس را آزاد کنید، به کاغذی باکیفیت نیاز دارید. استفاده از کاغذ نامناسب میتواند بهترین مدادها را نیز بیاثر کند. به دنبال کاغذی با گرماژ متوسط (حداقل ۱۵۰ گرم) و بافت ملایم باشید تا هم مقاومت کافی برای پذیرش لایههای متعدد رنگ را داشته باشد و هم بافت آن به ترکیب رنگ کمک کند. برای اطلاعات بیشتر، راهنمای ما در مورد انتخاب بهترین دفتر طراحی برای مداد رنگی حرفهای میتواند به شما کمک کند تا زوج ایدهآل مدادهایتان را پیدا کنید.
کلام آخر: یک سرمایهگذاری ارزشمند برای خلاقیت
پس از بررسی تمام جوانب، پاسخ ما به سوال اول مثبت است: بله، ست ۱۲۰ رنگ مداد رنگی پلیکروموس فابر کاستل قطعاً ارزشش را دارد، اما به شرطی که شما یک هنرمند جدی باشید. این مدادها ابزاری حرفهای با کیفیتی بیرقیب هستند که سطح کار شما را متحول میکنند و ماندگاری آثارتان را برای نسلها تضمین میکنند.
اگرچه قیمت اولیه آن بالاست، اما با توجه به دوام، کیفیت رنگدانه و مقاومت نوک، این یک سرمایهگذاری بلندمدت است. اگر هنوز در ابتدای مسیر هنری خود هستید، شاید بهتر باشد با آشنایی با سایر ابزارهای هنری کار خود را شروع کرده و پس از کسب تجربه کافی به سراغ این غول دنیای مداد رنگی بیایید. اما شکی نیست که در دستان یک هنرمند مصمم، این جعبه سبز تیره، چیزی کمتر از یک جعبه جادویی برای خلق شاهکار نیست.

دیدگاهتان را بنویسید